Cửu Huyền Thất Tổ Là Gì? Cách Lập Bàn Thờ Cửu Huyền Thất Tổ

Cửu Huyền Thất Tổ là một tín ngưỡng tâm linh đẹp trong văn hoá Việt Nam, được coi là một phần giáo dục về lòng biết ơn và sự tôn trọng đối với tổ tiên. Nó được truyền tụng từ xa xưa và vẫn được duy trì cho đến ngày nay. Tín ngưỡng này thể hiện lòng biết ơn và tôn kính đối với công đức và sự chăm sóc của ông bà tổ tiên. 

Vậy Cửu Huyền Thất Tổ là gì? Cách lập bàn thờ Cửu Huyền Thất tổ ra sao? Mời bạn theo dõi nội dung dưới đây của Tâm Việt. 

Cửu Huyền Thất Tổ là gì?

Cửu Huyền Thất Tổ hiểu một cách hiểu đơn giản là việc thờ cúng 9 đời và 7 ông tổ. 

Cửu huyền đại khái bao gồm 9 đời liên tiếp từ cao tằng, Tổ , cha, mình, con, cháu, chắt đến chút. Trong khi đó, thất Tổ  đề cập đến 7 ông Tổ , gồm Cao, Tằng, Tổ , Cao Cao, Tằng Tằng, Tổ  Tổ  và Cao Tổ .

Dưới đây là hai cách hiểu khác nhau về Cửu Huyền Thất Tổ bạn có thể tham khảo và lựa chọn cách hiểu phù hợp:

Cách 1 là tính từ bản thân gia chủ

• Bản thân gia chủ là thế hệ thứ nhất
• Phụ thân (cha) gia chủ là thế hệ thứ hai 
• Ông nội gia chủ là thế hệ thứ ba (nội tổ).
• Ông cố gia chủ là thế hệ thứ tư (Tằng tổ)
• Ông sơ gia chủ là thế hệ thứ năm (Cao tổ)
• Cha của ông sơ gia chủ là thế hệ thứ sáu (Tiên tổ)
• Ông nội của ông sơ gia chủ là thế hệ thứ bảy (Viễn tổ)
• Ông cố của ông sơ gia chủ là thế hệ thứ tám (Cao cao tổ)
• Ông sơ của ông sơ gia chủ là thế hệ thứ chín (Thỉ tổ)

Thuật ngữ “Thất Tổ” có nghĩa là “7 đời tổ”. Nó được tính từ ông nội của gia chủ và đếm lên tới ông sơ của ông sơ tôi, theo thang bậc của Cửu Huyền mà Tâm Việt đã kể. Khi loại bỏ thế hệ cha gia chủ và thế hệ của gia chủ, chúng ta sẽ có Thất Tổ.

Cách 2: Tính từ trên xuống

• Ông sơ gia chủ là 1. 
• Ông cố gia chủ là 2. 
• Ông nội gia chủ là 3. 
• Cha gia chủ là 4. 
• Bản thân gia chủ là 5. 
• Con trai (tử ) gia chủ là 6. 
• Cháu nội (tôn) gia chủ là 7. 
• Cháu cố (tằng tôn) gia chủ là 8. 
• Cháu sơ (huyền tôn) gia chủ là 9.

Còn Thất Tổ thì cũng là 7 đời. Theo cách hiểu 1 thì cách 2 sẽ loại ông sơ của ông sơ, thêm cha gia chủ vào thành Thất Tổ.

Dù hiểu theo cách nào, Cửu Huyền Thất Tổ cùng với bộ hoành phi câu đối luôn thể hiện sự biết ơn và kính trọng của con cháu đối với tổ tiên, cha ông. Nó tăng sự uy nghi và trang trọng cho không gian thờ cúng.

Theo giải nghĩa của người xưa, Cửu Huyền Thất Tổ có nghĩa là thờ 9 đời và 7 ông tổ. 9 đời bao gồm: cao – tằng – tổ – cha – mình – con – cháu – chắt – chút, 7 ông tổ là: Cao, tằng, tổ, cao cao, tằng tằng, tổ tổ, cao tổ.

Ý nghĩa của Cửu Huyền Thất Tổ trong nền văn hóa Việt Nam

Ý nghĩa của 4 chữ Cửu Huyền – Thất Tổ đơn giản là thể hiện lòng thành kính và tưởng nhớ đến các thế hệ trước trong gia đình, những người đã có công sinh dưỡng và dạy dỗ để chúng ta có được tương lai như ngày hôm nay. 

Mặc dù tranh Cửu Huyền – Thất Tổ không phổ biến nhiều hiện nay, nhiều gia đình cho rằng nó là biểu tượng tâm linh và trang nghiêm cho bàn thờ gia tiên, vì vậy thường không treo tranh này.

Tuy nhiên, những người hiểu về phong thủy sẽ hiểu rõ ý nghĩa thực sự của 4 chữ Cửu Huyền – Thất Tổ và thường treo tranh này trên bàn thờ. Điều này tạo ra một không gian linh thiêng và trang trọng, đồng thời mang lại vận may và may mắn cho không gian thờ cúng và gia đình.

Trong văn hóa Việt Nam, tranh Cửu Huyền – Thất Tổ thường được coi là vật thờ mang giá trị như một tấm bảng lưu giữ và tưởng nhớ đến ông bà tổ tiên của chúng ta. Đây là một nét đẹp truyền thống của người Việt, biểu thị sự ghi nhớ nguồn gốc. Vì vậy, bên cạnh việc trang trí bàn thờ với hương hoa, bát hương, thường cũng có tranh Cửu Huyền – Thất Tổ.

Tuy nhiên, nhiều người cho rằng nếu cha mẹ còn sống thì không nên thờ Cửu Huyền – Thất Tổ, vì ý nghĩa của 4 chữ này đều liên quan đến thờ đến đời cha mẹ. Do đó, việc thờ Cửu Huyền – Thất Tổ hay không phụ thuộc vào quan niệm của từng người.

Các loại Cửu Huyền Thất Tổ hiện nay

Cửu Huyền Thất Tổ hiện nay được thực hiện theo nhiều hình thức khác nhau. Trong đó các loại phổ biến nhất bao gồm bài vị, tranh thờ và liễn thờ.

Bài vị Cửu Huyền Thất Tổ

Ưu điểm của loại bài vị này là độ bền cao, gọn nhẹ và thích hợp để đặt cố định trên chân đế trong không gian thờ cúng. Kích thước của bài vị tương đối nhỏ, không chiếm nhiều diện tích, nên phù hợp với hầu hết các kích cỡ của bàn thờ.

Bài vị Cửu Huyền Thất Tổ được coi là tinh hoa văn hóa tâm linh của người Việt Nam, với thiết kế tỉ mỉ đến những chi tiết nhỏ nhất.

Tranh Cửu Huyền Thất Tổ

Đặc điểm nổi bật của loại tranh này là mang đến sự đa dạng trong thiết kế, với các họa tiết và nội dung rõ ràng. Bên cạnh đó, giá cả của tranh thờ Cửu Huyền Thất Tổ cũng phải chăng và không quá đắt đỏ. 

Bạn có thể tham khảo tranh kiếng thờ Cửu Huyền, đây là một dòng tranh được yêu thích hiện nay. Tranh thường là một tấm kiếng được khắc hoặc in với các họa tiết và biểu tượng của Cửu Huyền, tượng trưng cho sự tôn kính và tưởng nhớ đến tổ tiên.

Thường thì tranh Cửu Huyền Thất Tổ được đặt trên các bàn thờ có kích thước vừa phải, không quá lớn. Ngoài ra, tranh có thể được trang bị chân đế để đứng thẳng hoặc treo sát trên tường.

Liễn thờ Cửu Huyền Thất Tổ

Đây là một loại tranh có thiết kế đẹp, mang đến sự nổi bật cho không gian thờ cúng và thường có giá thành cao hơn so với tranh thờ và bài vị. Thường thì tranh Liễn thờ Cửu Huyền Thất Tổ sẽ được đặt ở vị trí trung tâm, tạo điểm nhấn chính trên bàn thờ.

Bàn thờ cửu huyền nên đặt ở đầu trong nhà?

Để giải đáp thắc mắc về bàn thờ cửu huyền nên đặt ở đầu trong nhà? Thông thường nó được đặt ở hai nơi chính là trong nhà thờ họ hoặc tại nhà con trưởng trong gia đình. Đây là nơi mà gia đình tụ tập và tưởng nhớ người thân đã mất vào ngày giỗ.

Bàn thờ Cửu Huyền là không gian thờ cúng tổ tiên, vì vậy không phải bất cứ đâu cũng có thể đặt bàn thờ được. Vị trí đặt bàn thờ cũng mang ý nghĩa tôn kính và trọng vọng của con cháu đối với ông bà và cha mẹ.

Bài vị Cửu huyền nên đặt ở vị trí nào trên bàn thờ?

Nếu trong gia đình có bàn thờ Phật, thì bài vị Cửu Huyền nên được đặt ở dưới vị trí bài vị Phật. Tuy nhiên, cần lưu ý không đặt chúng thẳng hàng mà phải nhích sang một bên.

Theo quan niệm phong thuỷ, Phật được coi là đấng tối cao, là một vị thần linh mang lại sự sống cho tất cả mọi người. Đức Phật đã chiếu sáng đường lối và dẫn dắt con người thoát khỏi cuộc sống u ám. Vì lẽ đó, bàn thờ Cửu Huyền luôn phải được đặt thấp hơn bàn thờ Phật.

Nếu gia chủ để bàn thờ Cửu Huyền ngang hàng với bàn thờ Phật, điều này có thể gây ra sự không hòa thuận và không êm ấm trong gia đình. Do đó, để tạo ra sự cân bằng và sự tôn trọng đối với cả hai thần linh, bài vị Cửu Huyền cần được đặt ở vị trí thấp hơn và không thẳng hàng với bàn thờ Phật.

Không gian hợp lý để đặt bàn thờ Cửu huyền

Không gian phù hợp nhất để đặt bàn thờ Cửu Huyền là một không gian riêng tư và trang trọng. Cần tránh đặt bàn thờ Cửu Huyền ở những không gian ồn ào và có nhiều người qua lại.

Trong trường hợp gia đình sống trong chung cư, hãy sắp xếp một phòng nhỏ để đặt bàn thờ Cửu Huyền. Nếu không có điều kiện, hãy tìm một không gian riêng, ít người qua lại để đặt bàn thờ Cửu Huyền và sử dụng tấm rèm để che chắn bàn thờ, tạo ra một không gian ấm cúng.

Đối với gia đình sống trong nhà có nhiều tầng, hãy chọn một căn phòng ở tầng cao nhất làm nơi thờ cúng tổ tiên và đảm bảo luôn giữ bàn thờ sạch sẽ.

Quan trọng nhất là việc thờ cúng xuất phát từ tâm. Không cần phải tạo ra không gian quá trang trọng hoặc mua những vật phẩm đắt tiền. Chỉ cần bạn luôn tận tâm và tôn kính phụng sự, ông bà tổ tiên sẽ phù hộ gia đình và mang lại nhiều may mắn, cuộc sống ấm no và đầy đủ.

Cách lập bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ

Bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ là một phần quan trọng trong không gian thờ cúng tổ tiên của người Việt. Để tạo sự trang nghiêm và tôn kính, cần thực hiện các bước lập bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ đúng cách như sau:

• Bước 1: Chuẩn bị bài vị Cửu Huyền Thất Tổ và các vật phẩm thờ cúng khác.
• Bước 2: Trước khi sử dụng, tẩy uế các vật phẩm thờ cúng bằng rượu trắng pha với nước gừng, sau đó phơi khô tự nhiên.
• Bước 3: Đặt bài vị Cửu Huyền Thất Tổ lên bàn thờ một cách tự nhiên, không đặt trong hộp kín, lồng kính hoặc đặt các vật nặng lên trên để tránh cản trở tài lộc và giảm đi sự tôn nghiêm và thành kính.
• Bước 4: Nếu có thờ cúng Phật, bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ phải thấp hơn. Bài vị được đặt chính giữa, hai bên là ảnh thờ của các vị tổ tiên. Sau đó, bố trí các vật như bát hương, đèn, bình hoa, mâm… theo vị trí đúng.
• Bước 5: Dâng đồ lễ cúng bằng trái cây tươi và nên tự tay chế biến đồ cúng để thể hiện lòng thành. Mâm cúng Cửu Huyền Thất Tổ thường gồm bánh chưng/bánh tét, thịt lợn, dưa hành (củ kiệu), cơm trắng và bát nước chấm, được đặt chính giữa mâm hình tròn.
• Bước 6: Đọc bài khấn vái Cửu Huyền Thất Tổ và thắp hương.
• Bước 7: Khi nhang cháy hết, hạ đồ lễ và chia đều vật phẩm cho các thành viên trong gia đình. Không nên chia sẻ với người ngoài gia đình để tránh mất mát tài lộc.

Cần chú ý giữ gìn không gian thờ sạch sẽ, tránh bụi bẩn và ngăn ngừa sự xâm nhập của côn trùng. Nên thường xuyên thay nước, rượu và hoa trên bàn thờ để thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với tổ tiên.

Xem thêm:

>>> Cách Lập Bàn Thờ Gia Tiên Ở Nhà Mới Chi Tiết Nhất

Bài cúng Cửu Huyền Thất Tổ

Để thể hiện sự thành tâm gia chủ cần phải ăn mặc lịch sự, chỉnh tề. Sau đó tiến hành thắp đèn, thắp hương. Đứng trước bài vị tổ tiên vái 3 lạy rồi đưa hương lên trán và đọc bài cúng Cửu Huyền Thất Tổ: 

“Hôm nay là ngày mùng (…), tháng (…), năm (…)

Con tên là (tên gia chủ)…, (tuổi của gia chủ)…, địa chỉ (nơi thờ cúng)….

Với sự may mắn của ngày này, con thành tâm kính thỉnh Cửu Huyền Thất Tổ. Con và tất cả thành viên trong gia đình, từ nội ngoại tông thân, đồng lòng lâm tọa vị, chứng minh lòng thành của chúng con.

Con mong Cửu Huyền Thất Tổ anh linh và phù hộ, độ trì cho con và gia đình con được mạnh khỏe, bình an, xoá đi mọi bệnh tật, tránh qua mọi tai nạn, công việc thuận lợi và gặp nhiều may mắn.

Con thành tâm kính thỉnh và biết ơn cao đối với Cửu Huyền Thất Tổ và tất cả nội ngoại tông thân.

Kính thỉnh!”

Sau khi gia chủ đọc xong bài cúng, gia chủ sẽ vái ba lạy và thắp hương vào bát hương. Bát nước lạnh có thể được thay bằng nước trà (hoặc nước chè xanh đối với người dân miền Trung). Những người khác trong gia đình sẽ quỳ xuống, lạy bốn lạy, sau đó đứng dậy và vái ba lần để kết thúc lễ.

Những lưu ý khi thờ Cửu Huyền Thất Tổ

Thờ cúng tổ tiên là một nghi lễ xuất phát từ tâm và không có quá nhiều nguyên tắc. Tuy nhiên, gia chủ cần lưu ý một số điều sau đây để tránh vi phạm các điều tối kỵ:

• Đồ cúng trên bàn thờ phải được chọn tươi ngon nhất. Tránh đặt hoa quả và thức ăn đã hỏng, ôi thiu lên bàn thờ vì sẽ vi phạm nguyên tắc. Đặc biệt, không để lễ trên bàn thờ quá lâu, và luôn thay đổi nước và rượu thường xuyên.
• Chú ý vệ sinh bàn thờ thường xuyên, luôn thắp nhang để tránh làm cho bàn thờ trở nên lạnh. Bàn thờ cần được giữ sạch sẽ để đảm bảo tính trang nghiêm.
• Tuyệt đối không đặt bàn thờ Cửu Huyền ngang hàng với bàn thờ Phật, vì điều này sẽ vi phạm nguyên tắc và tôn kính.
• Vào ngày mùng 1 và 15 hàng tháng, gia chủ cần thực hiện nghi lễ thờ cúng đầy đủ, có thể mua hoa quả hoặc chuẩn bị mâm cơm đơn giản để dâng lên bàn thờ, nhằm ghi nhớ công lao của tổ tiên.

Lời kết

Hy vọng những thông tin trên về tín ngưỡng thờ cúng Cửu Huyền Thất Tổ, cách lập bàn thờ cũng như văn khấn và các điều kiêng kỵ khi thờ cúng sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của thờ cúng và giữ gìn truyền thống gia đình.

Ngoài việc tưởng nhớ ông bà tổ tiên, tín ngưỡng này còn là một cách giáo dục con cái về đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”. Do đó, mỗi người cần ý thức bảo vệ và duy trì nét đẹp truyền thống của dân tộc. 

Tham khảo thêm các mẫu bàn thờ gia tiên đẹp, sập thờ cao cấp, phù hợp để lắp đặt cửu huyền thất tổ tại đây:

>>> Top 188+ Mẫu Bàn Thờ Gia Tiên Đẹp, Hiện Đại, Giá Rẻ Nhất