Hướng Dẫn Cách Lập Bàn Thờ Tam Bảo Tại Gia Chi Tiết

Trong đời sống tâm linh của mỗi người, việc lập bàn thờ Tam Thế phật tại gia là một nét đặc trưng quan trọng. Đây là nơi thể hiện sự tôn kính và sự gắn kết với tâm linh, góp phần tạo dựng một không gian thiêng liêng trong tổ ấm. 

Để giúp gia chủ thực hiện việc này một cách đầy đủ và chi tiết, Không Gian Thờ Tâm Việt sẽ hướng dẫn cách lập bàn thờ Tam Bảo tại gia chi tiết nhất. Hãy cùng nhau khám phá những nguyên tắc và bước thực hiện, từ việc chọn vị trí phù hợp, bày trí tượng Phật đúng nghi thức cho đến cách thờ cúng và duy trì bàn thờ một cách tôn nghiêm.

Ý nghĩa của việc lập bàn thờ Tam Bảo tại gia

Sẽ có rất nhiều người thắc mắc về Tam Thế Phật và ý nghĩa của nó. Tam Thế Phật bao gồm ba vị Phật là A Di Đà (biểu trưng cho quá khứ), Thích Ca Mâu Ni (biểu trưng cho hiện tại) và Di Lặc (biểu trưng cho tương lai). Đây là bộ tượng gồm ba bức tượng giống nhau, được thiết kế với tư thế ngồi thiền.

Trong văn hóa châu Á, đặc biệt là người Việt Nam việc thờ cúng tổ tiên, trời đất, thần linh và Chư Phật được coi trọng. Đây là niềm tin tín ngưỡng, là cách để mọi người trong gia đình thể hiện tâm đức và tôn trọng các vị thần linh và Phật pháp. Đức Phật là những người đã tu luyện đạo đức và trí tuệ, và có những phẩm chất đức hạnh cao quý như toàn thiện, toàn chân và toàn mỹ. Các vị Phật sử dụng đức trí để chỉ dẫn con người thoát khỏi khổ đau luân hồi, giải thoát khỏi tai ương và hướng đến sự giác ngộ.

Lập bàn thờ Tam Bảo tại gia giúp các thành viên tự hoàn thiện bản thân, từ bỏ những thói quen xấu và mở rộng lòng từ bi đối với mọi người. Thờ Tam Thế Phật cũng làm tấm gương sáng trước mắt, giúp con người có suy nghĩ, lời nói và hành động đúng đắn hơn. Ngoài ra, việc bàn thờ Tam Thế phật tại gia còn mang ý nghĩa cầu bình an và mong muốn gia đình được bề trên phù hộ, đồng thời tránh khỏi tai ương.

Hướng dẫn lập bàn thờ Tam Thế Phật tại gia đúng chuẩn nhất

Khi gia chủ quyết định lập bàn thờ Tam Thế Phật tại gia, có một số yếu tố đặc biệt cần lưu ý. Trong đó, việc chọn vị trí và bày trí bàn thờ Tam Thế phật đẹp đóng vai trò vô cùng quan trọng:

Ai có thể lập bàn thờ Tam Bảo?

Trong kinh Phật, được dạy rằng việc thờ phụng Phật là quyền của mỗi người. Chúng ta có quyền kính trọng và thờ cúng người mà chúng ta tôn trọng, và không cần phải dựa vào sự trợ giúp của các nhà sư hay chuyên gia phong thủy. Quyền lập bàn thờ Tam Thánh không chỉ dành riêng cho các vị sư và chuyên gia phong thủy. Chỉ cần chân thành, tin tưởng và thực hiện việc thờ cúng theo đúng nghi thức là đủ.

Nếu có duyên và may mắn thỉnh mời được các vị sư về làm lễ an vị cho bàn thờ phật Tam Cấp thì đó là một điều rất quý báu và là một niềm vui đối với gia chủ. Tuy nhiên, nếu chưa có duyên gặp gỡ các vị sư, mỗi gia đình vẫn có thể tự lập bàn thờ Phật. Khi lập bàn thờ, gia chủ cần chú ý một số điều để giữ vững lòng thành kính, như chọn một không gian trang nghiêm, đặt bàn thờ Tam Thế Phật ở vị trí cao, tốt nhất là nơi cao nhất, trang trọng và yên tĩnh trong ngôi nhà.

Xem thêm:

>>> Cách Lập Bàn Thờ Phật Và Ông Bà Trong Nhà

Vị trí, hướng đặt bàn thờ Tam Bảo tại gia

Khi lập bàn thờ Tam Bảo tại gia, việc chọn vị trí và hướng đặt bàn thờ là rất quan trọng để đảm bảo tính linh thiêng và phù hợp với phong thủy. Dưới đây là một số lưu ý khi xác định vị trí và hướng đặt bàn thờ Tam Bảo:

• Vị trí lập bàn thờ Tam Thế phật tại gia: Chọn một không gian yên tĩnh, trang nghiêm và không bị xao lạc bởi tiếng ồn hoặc sự xô bồ. Điều này giúp tạo ra một môi trường tịnh lặng và thuận lợi cho việc thờ cúng.
• Hướng đặt: Đối với bàn thờ Tam Bảo tại gia, thường được đặt ở phía trước hoặc tại khu vực trung tâm của ngôi nhà. Nếu có thể, hướng đặt bàn thờ nên được hướng về phía Đông hoặc Tây, là hướng truyền thống và tôn trọng trong văn hóa Phật giáo. Tuy nhiên, nếu không thể đặt theo hướng Đông hoặc Tây, bạn có thể lựa chọn hướng khác như Đông Nam, Tây Nam hoặc phù hợp với môi trường tổng thể của ngôi nhà.
• Tránh đặt bàn thờ ở vị trí chéo đối diện với cửa vào hoặc cửa sổ, vì điều này có thể tạo ra sự xao lạc và làm giảm tính linh thiêng của không gian thờ cúng.
• Đặt bàn thờ thờ Tam Bảo tại gia ở một vị trí cao hơn so với mặt sàn, nhưng không quá cao. Điều này tạo ra sự tôn trọng và tạo điểm nhấn cho bàn thờ. Nếu không gian không cho phép, bạn có thể sử dụng một nền bàn thờ để tạo độ cao cho bàn thờ.
• Tránh đặt bàn thờ trong nhà vệ sinh, nhà tắm hoặc gần nơi có năng lượng tiêu cực như chỗ chứa đồ bẩn, chỗ trữ rác, hoặc góc tối của nhà.

Cách sắp xếp, bố trí bàn thờ Tam Bảo tại gia

Trong không gian thờ cúng Phật, có một sự tôn trọng và ý nghĩa đặc biệt được thể hiện qua việc bài trí các tượng Phật theo triết lý vô thường của Phật giáo. Tam thân Phật bao gồm “Pháp thân”, “Báo thân” và “Ứng thân”, và cách bài trí các tượng Phật trong không gian thờ cúng phản ánh ý nghĩa này.

Lớp thứ nhất của bàn thờ Tam Bảo tại gia thờ “Pháp thân Phật”

Trên cùng của không gian thờ cúng, chúng ta thường thấy tượng Tam Thế, có tên đầy đủ là Tam Thế Tam Thiên Phật, tượng trưng cho quá khứ, hiện tại và tương lai. “Tam” có nghĩa là ba, “Thiên” đại diện cho số lượng vô hạn. Tam Thế Tam Thiên Phật bao gồm ba nghìn vị Phật từ quá khứ, hiện tại và tương lai.

Hàng tượng này thường bao gồm ba pho, có một dáng chung là ngồi kết già. Sự khác biệt giữa chúng chỉ nằm ở tư thế của tay kết ấn. Bên trái là tượng đại diện cho Quá khứ thế, bên phải là tượng đại diện cho Vị lai thế, và ở giữa là tượng đại diện cho Hiện tại thế.

Việc đặt tượng Tam Thế Tam Thiên Phật trong không gian thờ cúng mang ý nghĩa sâu sắc. Nó thể hiện sự liên kết giữa quá khứ, hiện tại và tương lai, và nhắc nhở chúng ta về sự vô hạn và không thay đổi của thời gian. Đồng thời, nó cũng tạo ra một không gian linh thiêng, giúp chúng ta tìm kiếm sự lắng đọng và tiếp thu những giá trị đích thực của Phật pháp trong cuộc sống hàng ngày.

Lớp thứ hai của bàn thờ Tam Bảo tại gia thờ “Báo thân Phật”

Trong chính điện thờ Phật, tượng Tam Tôn Di Đà mang đậm tính chất biểu tượng của Phật giáo, đại diện cho từ tâm và trí tuệ. Tượng Tam Tôn bao gồm Phật A-di-đà ở giữa, Bồ Tát Quan Thế Âm bên trái và Bồ Tát Đại Thế Chí bên phải.

• Phật A-di-đà được tạc với tư thế ngồi thiền, đôi tay đặt giữa lòng đùi, khuôn mặt đôn hậu, miệng hơi mỉm cười và mắt nhìn xuống suy tư. Kích thước của tượng Phật A-di-đà thường lớn hơn so với các tượng khác tùy theo từng chùa. Phật A-di-đà là vị Phật cực lạc của thế giới Tây phương, nơi chỉ có niềm vui mà không có khổ, và Ngài dẫn dắt những người có công đức đến thế giới Tây phương cực lạc.
• Bồ Tát Đại Thế Chí đứng bên tay phải của Phật A-di-đà, cầm một cành hoa sen màu xanh. Vị Bồ Tát này đại diện cho việc giúp đỡ Phật A-di-đà trong công việc cứu độ chúng sinh, khuyến khích hành thiện, và tiêu diệt gian ác. Bồ Tát Đại Thế Chí biểu trưng cho đức tinh tấn và ánh sáng trí tuệ, như một ngọn đèn sáng rực, giúp chúng ta nhìn rõ tội ác trong thế gian và thấy rõ vực sâu của nó.

• Bồ Tát Quan Thế Âm đứng bên tay trái của Phật A-di-đà, cầm một nhành dương liễu và bình tịnh thủy. Quan Thế Âm là người luôn lắng nghe tiếng kêu cầu cứu trợ từ tâm khảm chúng sinh trong thế gian. Với lòng từ bi, nhân ái, vị tha và thánh thiện, Quan Thế Âm yêu thương tất cả chúng sinh trong thiên hạ mà không phân biệt bất kỳ ai.
• Những tượng Di Đà Tam Tôn này thể hiện sự quan tâm và yêu thương của Phật giáo đối với con người và khát vọng giúp đỡ chúng sinh khỏi khổ đau và phiền não. Chúng cũng thể hiện những phẩm chất cao quý như từ bi, trí tuệ và ý chí xuất phàm, là lý do để chúng ta tiến tới Phật quả.

Lớp thứ ba của bàn thờ Tam Bảo tại gia thờ “Ứng thân Phật”

Bộ tượng Thích Ca Liên Hoa biểu trưng sự hoà hợp và đại diện cho mô hình Nhất Phật Nhị Tôn Giả. Trong bộ tượng này, Đức Thích Ca ngồi kết già ở giữa, tay giơ đóa sen, Ma Ha Ca Diếp đứng bên trái và A Nan Đà đứng bên phải.

Đức Thích Ca được tượng trưng bằng vị ngồi kết già giữa, tay giơ đóa sen. Đây là biểu tượng của sự thanh tịnh và sự khai thông đường tuệ. Đức Thích Ca là vị Phật thành tựu đỉnh cao, mang sự giác ngộ và giảng dạy về Đạo.

Ma Ha Ca Diếp đứng bên trái của Đức Thích Ca, biểu trưng cho sự tình cảm và niềm vui. Ma Ha Ca Diếp là một Bồ Tát có tình yêu và từ bi sâu sắc, chuyển hóa khổ đau thành niềm vui và hạnh phúc.

A Nan Đà đứng bên phải của Đức Thích Ca, biểu trưng cho sự ân cần và sự ban phước. A Nan Đà là một Bồ Tát có lòng từ bi và nhân ái vô biên, luôn sẵn lòng giúp đỡ và ban phước cho chúng sinh.

Bộ tượng Thích Ca Liên Hoa này thể hiện sự hoà hợp giữa những phẩm chất cao quý của Đức Thích Ca và sự hỗ trợ của hai Bồ Tát Ma Ha Ca Diếp và A Nan Đà. Chúng biểu thị sự cân bằng và sự đồng hành trong con đường tu hành và giác ngộ.

Lớp thứ tư của bàn thờ Tam Bảo tại gia

Tượng Tuyết Sơn miêu tả quá trình tu hành khổ hạnh trong bảy năm của Đức Thích Ca, khi Ngài tìm kiếm chân lý. Tượng được khắc dưới hình dạng khắc nghiệt, với đầu hình sọ nhô lên, mắt sâu và thân thể gầy guộc, lộ rõ các đốt xương. 

Quần áo treo lủng lẳng xuống dưới, tạo nên vẻ ngoài tiều tụy của tượng, tuy nhiên, vẫn có thể cảm nhận được sự thanh thản và suy tư trong ánh mắt xa xăm và sự tĩnh lặng của cả toàn thân.

Lớp thứ năm của bàn thờ Tam Bảo tại gia

Bộ tượng Hoa Nghiêm Tam Thánh mang mô hình nhất Phật nhị Bồ tát, tuy nhiên, ở mỗi chùa lại có những sự khác nhau. Ví dụ, tại chùa Tây Phương, bộ tượng này có niên đại thời Tây Sơn và bao gồm Phật Di lặc ngồi ở giữa, với Đại Diệu Tường Bồ tát và Pháp Hoa Lâm Bồ tát hai bên.

 Trong khi đó, ở một số chùa khác, có thể là Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ tát và Văn Thù Sư Lợi Bồ tát, trong hình tướng có thể là nữ và cưỡi mãnh thú như voi và sư tử, hoặc có thể là tượng tăng nhân như ở chùa Hòe Nhai (Hà Nội). Đôi khi, hai vị Bồ tát này cũng có thể cầm hoa sen hoặc các pháp khí khác, như ở chùa Bà Đá.

Lớp thứ sáu của bàn thờ Tam Bảo tại gia

Tòa Cửu Long nằm ở giữa, Đế Thiên (Indra – Ngọc hoàng) bên trái và Đế Thích (Brama) bên phải. Tòa Cửu Long được xây dựng theo tích Thích Ca sơ sinh, một trong bốn sự kiện quan trọng trong cuộc đời Phật (đản sinh, xuất gia, thành đạo và viên tịch). 

Ở trung tâm là Thái tử Tất Đạt Đa trong hình dạng chú bé, với vẻ mặt nghiêm trang và tay chỉ lên trời và tay chỉ xuống đất. Xung quanh có chín con rồng kết nối tạo thành một hình khum, hướng ra ngoài, biểu trưng cho các tầng trời. Trên tòa Cửu Long, có các vị Phật ngồi kết già, các vị Bồ tát và Kim Cương Hộ pháp.

Những điều cần lưu ý trong việc lập bàn thờ Tam Bảo tại gia

Khi lập bàn thờ Tam Bảo tại gia, có một số điều cần lưu ý để đảm bảo sự tôn kính và phù hợp với phong tục tôn giáo của gia đình. Dưới đây là những điều cần lưu ý:

• Vị trí và hướng đặt: bàn thờ Tam Bảo tại gia nên được đặt ở vị trí trang trọng và linh thiêng trong nhà. Nếu có thể, nên đặt ở hướng Tây hoặc Đông, tùy theo quan điểm tôn giáo và truyền thống gia đình. Nếu không thể đặt ở hai hướng này, hãy chọn một vị trí phù hợp và không bị xao lạc bởi hoạt động hàng ngày.
• Sự cân đối và cấu trúc bàn thờ: bàn thờ Tam Bảo tại gia nên được xây dựng hoặc chọn một cách cân đối, hài hòa và có cấu trúc chặt chẽ. Các phần tử của bàn thờ, bao gồm bát hương, di ảnh và ngai thờ, cần được sắp xếp một cách trang trọng và có thứ tự.
• Sự sạch sẽ và trang trí: bàn thờ Tam Bảo tại gia cần được giữ sạch sẽ và được trang trí một cách tinh tế. Hãy đảm bảo rằng bát hương, di ảnh và ngai thờ luôn được làm sạch và được bố trí một cách kỹ lưỡng. Các vật phẩm linh thiêng khác cũng có thể được thêm vào để tăng thêm vẻ đẹp và ý nghĩa cho bàn thờ.
• Tôn trọng và sự chú trọng: Lập bàn thờ Tam Bảo tại gia là một hoạt động tôn giáo và tâm linh, vì vậy cần đề cao sự tôn trọng và sự chú trọng trong quá trình lựa chọn và sắp xếp các vật phẩm thờ cúng. Tránh đặt bàn thờ ở những nơi bị xao lạc, tiếp xúc với những vật phẩm không liên quan hoặc không phù hợp với tôn giáo của gia đình.
• Thực hiện các nghi lễ và thờ cúng: Lập bàn thờ Tam Bảo tại gia không chỉ đơn thuần là việc sắp xếp các vật phẩm, mà còn là nơi để thực hiện các nghi lễ và thờ cúng. Gia đình nên tìm hiểu và thực hiện đúng các quy tắc và nghi thức tôn giáo của mình để tôn kính tổ tiên và thần linh.

Lời kết

Hy vọng rằng hướng dẫn cách lập bàn thờ Tam Bảo tại gia chi tiết trong bài viết trên của Không Gian Thờ Tâm Việt đã mang đến cho bạn những kiến thức và hướng dẫn cần thiết để thực hiện một không gian tâm linh trong tổ ấm của mình. Việc thờ cúng và tôn kính Tam Thế Phật không chỉ là nghi lễ, mà còn là hành trình tìm kiếm bình an và sự gần gũi với đạo Phật.